پرونده امنیت غذایی_۱
وضعیت خودکفایی در کالاهای اساسی چگونه است؟
در سال های اخیر بحث خوداتکایی در تولید کالاهای اساسی به دفعات مطرح و برای آن، برنامه های متفاوتی تدوین و اجرا شده که هیچ کدام نیزموفق نبوده وهم حالا در اغلب زمینه ها وابستگی زیادی وجود دارد.
به گزارش لباس نو به نقل از مهر، طی سال های اخیر رهبر انقلاب تاکید ویژه ای بر بحث خودکفایی در محصولات استراتژیک کشاورزی داشتند و همواره این مورد را پیگیری کرده اند. ایشان سال جاری هم در سخنرانی نوروزی خود بر این مسئله تاکید و عنوان کردند: «مسئله کشاورزی و دامداری بسیار مهم می باشد و کشور باید در محصولات پایه غذایی همچون گندم، جو، ذرّت، خوراک دام و دانه های روغنی به امنیت کامل و خودکفایی لازم برسد.» ایشان دستیابی به این هدف را با عنایت به وسعت سرزمینی و فراوانی دشت های حاصلخیز در کشور ممکن دانستند و گفتند: «متأسفانه بخش کشاورزی جزو وابسته ترین بخش های کشور به واردات است که این وضع حتما باید تعدیل شود.» با عنایت به تأکیدات رهبر انقلاب، شرایط تحریم و جنگ اقتصادی و همینطور وضعیت جهان و جنگ روسیه و اوکراین و افزایش شدید قیمت جهانی مواد غذایی کشور چاره ای جز دستیابی به این سیاست ها ندارد هر چند که طی سال های گذشته کوتاهی کاری های گسترده ای در این عرصه هم انجام شده اما باید با شناخت ظرفیت ها و توانمندی های داخلی و با استفاده از روش های نوین کشت و تولید در این راه حرکت کرد. تدوین طرح خوداتکایی برای ۸ کالای اساسی، طرح هایی که ناکام ماندند! آخرین باری که وزارت جهاد کشاورزی برای خودکفایی در محصولات اساسی برنامه جامعی عرضه کرد حدوداً در ارتباط با ۷ سال قبل است که آن زمان هم وزارت جهاد کشاورزی به دنبال تأکیدات مقام معظم رهبری برای ۸ کالای اساسی شامل برنج، جو، گندم، حبوبات، پنبه، چغندر قند، ذرت و دانه های روغنی برنامه خوداتکایی تدوین کرد که در سال های ابتدایی هم دستاوردهای تقریباً خوبی در این حوزه ها حاصل شد اما به تدریج به دنبال اتخاذ سیاست های نادرست، طرح ها یا گرفتار عقب ماندگی شدند و یا این که به صورت کل شکست خوردند و هم اکنون ما تقریباً در همه زمینه ها وارد کننده هستیم و در بعضی کالاها میزان وابستگی بسیار بالا است. وابستگی شدید کشور به خارج از کشور در اغلب کالاهای اساسی
براساس آمارهای عرضه شده از جانب وزارت جهاد کشاورزی، سرانه مصرف آرد گندم هم اکنون ۱۴۶ کیلوگرم در سال است. با جمعیت ۸۵ میلیون نفر و مصرف سرانه فعلی نیاز کشور به گندم حدود ۱۴.۵ میلیون تن است.
میزان تولید در سال هایی که شرایط مطلوب باشد در همین حدود است اما در شرایط خشکسالی فعلی میزان تولید حدود۹ تا ۹.۵ میلیون تن که و میزان احتیاج به واردات با احتساب ذخایر راهبردی حدود ۶ تا ۸ میلیون تن است. میزان نیاز کشور به جو هم برای تولید محصولات دام و طیور حدود ۶.۵ تا ۷ میلیون تن و میزان تولید بین ۲.۵ میلیون تن تا ۳ میلیون تن است همینطور سالانه احتیاج به واردات بین ۳ تا ۳.۵ میلیون تن جو برای تأمین کسری داریم.
همچنین درباره ذرت هم میزان نیاز برای تولید محصولات طیور حدود ۱۰ میلیون تن و سایر مصارف (صنایع فروکتوزی) حدود یک میلیون تن است ضمن این که تولید داخل حدود یک میلیون تن و احتیاج به واردات ۱۰ میلیون تن است.
علاوه بر این سرانه مصرف روغن هم هم اکنون ۲۳ کیلوگرم در سال و سفارش وزارت بهداشت در این حوزه ۱۳ کیلوگرم است. با احتساب جمعیت ۸۵ میلیون نفر و مصرف سرانه فعلی میزان نیاز حدود ۲ میلیون تن روغن و همینطور میزان تولید روغن از محل داخل حدود ۱۲۰ هزار تن است.
سرانه مصرف شکر هم هم اکنون ۲۶ کیلوگرم در سال است همینطور سفارش وزارت بهداشت ۱۴.۵ کیلوگرم است. با احتساب جمعیت ۸۵ میلیون نفر و مصرف سرانه فعلی احتیاج به شکر حدود ۲.۲ میلیون تن شکر و تولید از محل داخل بین ۱.۶ تا ۱.۸ میلیون تن است.
همچنین مصرف سرانه گوشت مرغ هم اکنون حدود ۳۱ کیلوگرم در سال است (ضمن این که اغلب نهاده های مورد استفاده هم وارداتی هستند) سفارش وزارت بهداشت حدود ۱۷ کیلوگرم است، میزان نیاز داخل حدود ۲.۶ میلیون تن و میزان تولید حدود ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار تن است.
در سال ۱۴۰۰ چقدر کالای اساسی وارد کشور شد؟
جدول زیر جزئیات واردات شش قلم کالای اساسی شامل روغن خام، دانه های روغنی، کنجاله سویا، جو، ذرت و گندم را نشان داده است.
بر این اساس در ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۰ مجموع ثبت سفارش واردات این شش قلم کالا ۱۶ میلیون و ۵۳۰ هزار و ۴۰۷ تن، تخصیص ارز آنها ۱۰ میلیارد و ۸۱۶ میلیون و ۷۵۸ هزار یورو، تأمین ارز انجام گرفته ۹ میلیارد و ۹۲۵ میلیون و ۵۹۵ هزار یورو، ارزش تخصیص ۹ میلیارد و ۸۲۷ میلیون و ۷۲۱ هزار یورو و وزن ترخیص ۲۵ میلیون و ۲۱۹ هزار و ۳۱۹ تن بوده است.
بررسی آمارهای فوق نشان داده است که وضعیت قابل قبولی حتی درباره میزان خوداتکایی محصولات اساسی وجود ندارد و آنچنان که باید توجه جدی به این مسئله نشده و همه چیز بیشتر در حد شعار و برنامه نویسی بوده تا عملگرایی و اجرای صحیح. ازاین رو ضروریست که مسؤلان مربوطه در ابتدای امر با شناخت ظرفیت های کشور، برنامه ریزی دقیق و کارشناسی شده انجام دهند و پس از آن این برنامه را به مرحله اجرا برسانند.
منبع: لباس نو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب