ایران دنبال پول های گمشده شرکت سرمایه گذاری های خارجی فعال می شود
به گزارش لباس نو، با دستور وزیر اقتصاد شرکت سرمایه گذاری های خارجی ایران مأمور شده تا دارایی های بلوکه شده، مطالبات قدیمی و سرمایه های راکد را زنده کند و زمینه جذب سرمایه های تازه را فراهم سازد.
به گزارش لباس نو به نقل از مهر، تا همین چند سال پیش اسم شرکت سرمایه گذاری های خارجی ایران (IFIC) کمتر به گوش مردم می خورد. سازمانی که در دهه شصت برای توسعه حضور مالی ایران در کشورهای دیگر شکل گرفت، کم کم تبدیل گشته بود به یک مجموعه کم تحرک و پر از دارایی های راکد.
اما حالا در برنامه جدید وزارت اقتصاد و با دستور مستقیم دکتر سیدعلی مدنی زاده، ایفیک باردیگر احیا شده است. وظیفه اصلی آن مشخص است: فعال سازی دارایی ها، جذب سرمایه خارجی و برگرداندن منابع از دست رفته ایران.
به زبان ساده، ایفیک باید پول هایی را که در حساب ها یا پروژه های مشترک جا مانده اند پیدا کند، آنها را بیرون بیاورد و باردیگر وارد چرخه تولید و مالی کشور کند.
پایه گذاری باردیگر “سرمایه گذاری اهرمی”
نخستین مأموریت شرکت، ایجاد چارچوب قانونی برای سرمایه گذاری اهرمی (Leveraged Investment) است. یعنی قرار نیست ایفیک فقط خرج کننده منابع باشد؛ بلکه مقرر است از منابع خود مثل یک اهرم استفاده نماید تا چند برابر سرمایه بیرونی جذب شود. تصور کن شرکت برای ساخت یک نیروگاه در خارج از کشور تنها ۲۰ میلیون دلار سرمایه بگذارد، اما همین مبلغ را وثیقه کند تا ۸۰ میلیون دلار دیگر از بانکها یا شریکان خارجی بیاید.
به این ترتیب توان کشور برای اجرای پروژه ها چند برابر می شود بدون این که منابع ارزی جدید خرج شود. وزارت اقتصاد حالا درحال تهیه مقررات موردنیاز برای اجرای همین مدل است؛ تا ایفیک به جای نهاد اداری، به یک بازیگر مالی فعال و بین المللی تبدیل گردد.
بازپس گیری پول ها و پرونده های حقوقی گذشته
ایران در چند دهه گذشته در کشورهای مختلف پروژه هایی داشته که بخشی از سرمایه یا سود آن هنوز برنگشته است. بعضی از این موارد مربوط به شرکتهای زیرمجموعه ایفیک است و معروف ترین شان، شرکت ایهاگ (EIHAG) در آلمان است. مساله ساده نیست؛ دارایی ها بین دولت ها و موسسات مختلف پخش شده و بخشی درگیر پرونده های قضائی هستند.
ولی حالا ایفیک مطابق دستور وزیر اقتصاد، موظف شده همه این مطالبات را در چارچوب یک طرح جامع پیگیری حقوقی و مالی دنبال کند. گروه ویژه ای از وکلای بین المللی استخدام شده اند که پرونده ها را از نظر ارزش فعلی، میزان ریسک و احتمال بازیابی بررسی نمایند. هدف اینست که هیچ دلاری از منابع ایران در خارج از کشور بلاتکلیف نماند.
سپرده هایی که باید کار کنند، نه بخوابند
از دارایی های بزرگ، اما خاموش ایفیک، سپرده های ارزی است. سال ها بود که این سپرده ها بشکل ثابت و غیرفعال در حساب بانکها مانده بود؛ بدون بازدهی قابل توجه و بدون نقش در توسعه اقتصادی.
حالا شرکت برنامه دارد تا از هر یک از این سپرده ها بشکل فعال استفاده نماید. بخشی از آنها باید به بانکهای خارجی با نرخ بهره بهتر منتقل شود، بخش دیگر وارد صندوق های سرمایه گذاری مشترک با بانکهای ایرانی شود و بخشی هم پشتوانه پروژه های صادراتی و مهندسی ایران شود.
به عبارت ساده تر، مقرر است پول ها از حالت راکد به حالت مولد تبدیل شوند. گزارش های درونی وزارت اقتصاد نشان داده است اجرای کامل این طرح می تواند ارزش دارایی های ارزی ایفیک را تا ۴۰ درصد بالا ببرد.
پول هایی که در پروژه ها جا مانده اند
در طول دهه های گذشته، ایفیک در پروژه های مختلفی از نیروگاه تا صنایع غذایی سرمایه گزاری نموده است. اما نه همه شرکت ها عملکرد خوبی داشته اند و نه همیشه سود به ایران برگشته است.
به همین خاطر در برنامه جدید، این شرکت مأمور شده منابع خویش را از شرکتهای سرمایه پذیر بازگرداند. این ماجرا در واقع نوعی “پاکسازی سرمایه ای” است؛ یعنی شرکتها باید یا سود را بپردازند، یا قرارداد مشارکتشان تغییر کند، یا سهم جدیدی به ایفیک واگذار کنند. در بعضی کشورها این روند می تواند با مذاکره و تهاتر انجام شود: بطورمثال ایفیک به جای نقد، زمین یا سهام در شرکت میزبان بگیرد. مقصد پایانی اینست که این منابع باردیگر به چرخه اقتصاد ایران برگردند؛ چون ارزش واقعی سرمایه، در گردش آنست نه در نگهداری آن.
پشتیبانی از صادرات ایرانی، از حرف تا عمل
یکی از قسمتهایی که همیشه با کمبود پشتیبانی مالی روبه رو بوده، صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران است. پروژه هایی مثل ساخت سد، نیروگاه، جاده یا پالایشگاه در کشورهای همسایه، نیاز به ضمانت مالی دارند؛ اما شرکتهای ایرانی توان عرضه چنین تضمین هایی را نداشتند. ایفیک در مأموریت جدیدش باید این خلأ را پر کند. طرح ایجاد صندوق تضمین صادرات فنی و مهندسی با سرمایه اولیه ایفیک درحال بررسی است.
این صندوق می تواند در کشورهای هدف (عراق، سوریه، تاجیکستان، ارمنستان، و حتی کشورهای آفریقایی) ضمانت نامه بانکی صادر کند یا بخشی از فاینانس پروژه را پوشش دهد. یعنی مهندس ایرانی وقتی می خواهد پروژه ای در خارج انجام دهد، دیگر نگران اعتبار مالی نیست؛ چون ایفیک پشتش ایستاده است. به این شکل، خدمات فنی ایران صادر می شود و درآمد ارزی واقعی به داخل برمی گردد.
استفاده از منابع برای ضمانت و فاینانس خارجی
در شرایطی که تحریمها و ریسک های سیاسی دسترسی به وام خارجی را محدود کرده، ایفیک با مدل جدیدی وارد عمل می شود: استفاده از دارایی های خودش به عنوان ضامن برای جذب فاینانس پروژه های ملی.
فرض کن دولت بخواهد نیروگاهی در داخل کشور بسازد، اما بانک خارجی تنها در صورتی وام می دهد که یک ضمانت بین المللی معتبر وجود داشته باشد.
اینجاست که ایفیک وارد می شود و با دارایی هایش به عنوان وثیقه، راه ورود سرمایه خارجی را باز می کند. این مدل، مشابه تجربه کشورهای موفقی چون مالزی، ترکیه و اندونزی است که توانستند از دارایی های داخلی به عنوان نردبان ورود سرمایه خارجی استفاده نمایند.
به زبان ساده، ایفیک پول ندارد تا بدهد، اما چیزی دارد که ارزش پول گرفتن را برای بقیه ممکن می کند: اعتماد و پشتوانه مالی قانونمند.
بازیگری تازه در دیپلماسی اقتصادی
یکی از بازتاب های این برنامه ها، تبدیل ایفیک به یکی از ابزارهای مهم دیپلماسی اقتصادی ایران است. وقتی یک کشور برای سرمایه گذاری یا اجرای پروژه آماده می شود، نخستین سؤالش این است: چه کسی از نظر مالی و حقوقی پشت قرارداد است؟ با تقویت ایفیک، ایران در مذاکرات اقتصادی با کشورهای دیگر، ابزار قوی تری برای اعتمادسازی خواهد داشت. در حقیقت ایفیک مقرر است بین وزارت اقتصاد، وزارت خارجه و بانک مرکزی، پل ارتباطی سرمایه ای ایران با جهان باشد.
چالش های پیش رو
البته مسیر ساده نیست. برای موفقیت کامل ایفیک چند مانع مهم باید برطرف شود:
اول، باید قوانین بانکی و ارزی کشور اجازه استفاده از مدلهای جدید سرمایه گذاری و ضمانتی را بدهند.
دوم، هماهنگی بین نهادهای مالی داخلی مثل بانک مرکزی، صندوق توسعه ملی و وزارت اقتصاد باید بصورت شفاف و دائم برقرار باشد.
و سوم، اعتمادسازی در بیرون از کشور؛ چون تا وقتی که طرف های خارجی از ثبات سیاستهای مالی ایران مطمئن نباشند، سرمایه گذاری گسترده شکل نمی گیرد.
با این حال، شروع باردیگر ایفیک نشانه ای است از بازگشت عقلانیت به کابینه‌ی مالی ایران؛ این که دارایی ها نه برای نگهداری، بلکه برای حرکت دادن اقتصاد خلق شده اند.
نهاد خاموش، باردیگر به صحنه برگشت
اگر بخواهیم ساده بگوییم، ایفیک همان بازوی خارجی وزارت اقتصاد است که حالا باردیگر روشن شده.
نقشش اینست که پول های پراکنده را جمع کند، بدهی ها را وصول کند، سرمایه های قدیمی را زنده کند و منابع تازه به کشور بیاورد.
با اجرای شش مأموریت اعلام شده اش:
سرمایه گذاری اهرمی،
پیگیری پرونده های حقوقی،
مدیریت فعال سپرده ها،
بازگرداندن منابع شرکت ها،
حمایت از صادرات فنی،
تضمین برای فاینانس خارجی —
این شرکت می تواند باردیگر اعتماد اقتصادی به ایران را بالا ببرد. اقتصاد ایران امروز بالاتر از هرچیز به همین نوع حرکت ها نیاز دارد: احیای منابع، نه چاپ پول و حالا ایفیک می خواهد با همین منطق ساده، آرام و بی سروصدا، یکی از چرخ دنده های فراموش شده اقتصاد را باردیگر به گردش درآورد. حرف آخر اینکه سازمانی که در دهه شصت برای توسعه حضور مالی ایران در کشورهای دیگر شکل گرفت، کم کم تبدیل گشته بود به یک مجموعه کم تحرک و پر از دارایی های راکد. سال ها بود که این سپرده ها بشکل ثابت و غیرفعال در حساب بانک ها مانده بود؛ بدون بازدهی قابل توجه و بدون نقش در توسعه اقتصادی. به عبارت ساده تر، قرار است پول ها از حالت راکد به حالت مولد تبدیل شوند.
منبع: lebaseno.com
از این مطلب لباس نو خوشتان آمد؟
(1)
(0)
تازه ترینهای لباس نو مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب